Sông Đáy – dòng sông chảy qua 4 tỉnh thành lớn của miền Bắc. Cùng Nếm tìm hiểu về dòng sông xưa này nhé!
Nội Dung Chính
Nguồn gốc sông Đáy
Sông Đáy là dòng sông chảy qua các tỉnh thành khu vực miền Bắc như: Hà Nội, Hà Nam, Ninh Bình và Nam Định.
Với chiều dài khoảng 240 km và lưu vực (cùng với phụ lưu sông Nhuệ) hơn 7.500 km², thượng nguồn sông Đáy thuộc xã Trung Châu, huyện Đan Phượng, Hà Nội.
Các con sông chảy trong lưu vực sông Đáy: sông Tích, sông Nhuệ, sông Bùi, sông Bôi, sông Lạng, sông Hoàng Long, sông Sắt, sông Vạc, sông Nam Định. Vì các con sông đều liên quan đến nhau nên đã được quy hoạch thủy lợi chung vào hệ thống sông Đáy.
Đặc điểm dòng chảy sông Đáy
Sông Đáy sánh vai cùng 4 con sông: Hồng – Đà – Lô – Cầu là năm con sông dài nhất ở miền Bắc Việt Nam.
Ở thượng nguồn, lưu lượng của sông bất thường nên mùa mưa thì lũ quét cùng những khúc lượn quanh co nên dễ tạo ra những ghềnh nước lớn. Đến mùa khô thì lòng sông có chỗ cạn nên thượng lưu sông Đáy thuyền bè không qua lại được. Đoạn hạ nguồn từ thị trấn Vân Đình, Ứng Hòa, Hà Nội đến cửa Đáy đã được công nhận là tuyến đường sông cấp quốc gia.
Sông Đáy khi xuôi đến Vân Đình lưu tốc khá chậm nên có thể di chuyển bằng thuyền bè. Đến địa phận huyện Mỹ Đức, dòng suối Yến – thủy lộ vào chùa Hương cũng là một nhánh của con sông này. Khi sông chảy vào thành phố Phủ Lý – Hà Nam thì dòng sông Nhuệ góp nước từ phía tả ngạn.
Qua sông Bôi bên hữu ngạn từ miền núi tỉnh Hòa Bình và Ninh Bình dòng nước lại dồn về tại ngã ba Gián Khẩu, cách Ninh Bình chừng 10 km về phía Bắc với tên gọi sông “Gián Khẩu”. Phía bên tả ngạn có phụ lưu là sông Đào (sông Nam Định) và sông Vạc bên hữu ngạn.
Gần đến biển, sông Đáy chuyển hướng từ Tây Bắc-Đông Nam sang Đông Bắc-Tây Nam, và chảy ra vịnh Bắc Bộ ở Cửa Đáy, xưa gọi là cửa Đại An hay Đại Ác.
Các di tích lịch sử nằm thu mình bên dòng sông Đáy
- Miếu Hát ở Hát Môn, Phúc Thọ, Hà Nội thờ Hai Bà Trưng.
- Đình Yên Sở ở xã Yên Sở, Hoài Đức, Hà Nội.
- Đình So ở xã Cộng Hòa, Quốc Oai, Hà Nội.
- Vân Đình là quê hương cụ nghè Dương Khuê, tiến sĩ năm 1868 triều Tự Đức.
- Chùa Hương trong khu vực Suối Yến, huyện Mỹ Đức.
- Kẽm Trống, một thắng cảnh độc đáo tạo ra bởi một đoạn sông và 2 bên bờ thuộc ranh giới 2 tỉnh Hà Nam và Ninh Bình.
- Dục Thúy Sơn ở thành phố Ninh Bình là danh thắng từ thời Trần gắn với Trương Hán Siêu nằm ở ngã ba sông Vân đổ vào sông Đáy.
- Kim Sơn, vùng đất ven biển nơi doanh điền sứ Nguyễn Công Trứ năm 1828 cho đắp đê ngăn sóng biển để lập ra thôn, ấp mới.
- Cửa sông Đáy nằm chính giữa khu dự trữ sinh quyển đồng bằng sông Hồng.
- Cồn Nổi là hòn đảo nằm ở cửa sông Đáy, hiện đang được xây dựng thành khu du lịch tắm biển.
Các cây cầu bắc qua sông Đáy
- Cầu Phùng
- Cầu Yên Sở
- Cầu Sông Đáy trên Đại lộ Thăng Long
- Cầu 72 trên đường tỉnh 423 (đường 72 cũ), giữa Vân Côn, Hoài Đức – Cộng Hòa, Quốc Oai
- Cầu Cù Sơn
- Cầu Tân Phú
- Cầu Mai Lĩnh
- Cầu Văn Phương
- Cụm cầu Hòa Viên, cầu Ba Thá sắt, cầu Ba Thá
- Cầu Phùng Xá
- Cầu Tế Tiêu
- Cầu Đục Khê trên đường ĐT.425 Hương Sơn, Mỹ Đức, Hà Nội
- Cầu Khả Phong
- Cầu Cấm Sơn
- Cầu Quế
- Cầu Hồng Phú
- Cầu Châu Sơn
- Cầu Đọ Xá
- Cầu Kiện Khê
- Cầu Treo Nam Công, nối làng Nam Công và làng Tân Hưng, Thanh Tân, Thanh Liêm, Hà Nam
- Cầu Bồng Lạng
- Cầu Khuất
- Cầu Non Nước
- Cầu Ninh Bình trên tuyến đường sắt Bắc Nam
- Cầu Nam Bình trên tuyến cao tốc Bắc Nam
Một số hình ảnh của dòng sông Đáy
Sông Đáy tại mỗi khu vực sẽ có những đặc điểm và không gian khác nhau:
Và lẽ dĩ nhiên, đừng nên bỏ lỡ những khoảnh khắc hoàng hôn đang khoe mình bên dòng sông Đáy mỗi dịp chiều xuống.
Và con sông hiền hòa này sẽ mãi chảy trôi qua từng dải đất trên mảnh đất Việt. Sẽ luôn luôn như vậy, một hình ảnh hiền hòa như người mẹ hiền bồi đắp phù sa cho từng tấc đất, từng thớ thịt của đồng nội. Mãi yêu con sông Đáy của quê hương, của Tổ Quốc!