Lăng Kinh Dương Vương ở thôn Á Lữ, xã Đại Đồng Thành, huyện Thuận Thành. Lăng Kinh Dương Vương là một di tích lịch sử đặc biệt về Kinh Dương Vương, nhân vật được coi là ông nội Hùng Vương thứ nhất, thủy tổ của người Bách Việt thời cổ.
Kiến trúc lăng Kinh Dương Vương
Từ năm 2013, lăng Kinh Dương Vương được tỉnh Bắc Ninh trùng tu quy mô lớn, trở thành công trình mang tầm vóc quốc gia.
Lăng có 8 mái “hai tầng mái”, trước cửa lăng mộ có 3 bệ thờ, trên đường vào về phía tay phải khu lăng mộ có ngôi nhà để du khách sắp lễ.
Toàn bộ diện tích khu lăng mộ khoảng 4200 m2. Nghi trượng khu lăng mộ gồm: Tấm bia đá xanh cao 1,05m, rộng 0,45m, mang dòng chữ “Kinh Dương Vương lăng” bia khắc năm Minh Mệnh thứ 21 (1840) tháng 11, ngày 16 dựng xong lăng; trước lăng có đại tự “Nam bang thủy tổ” và câu đối “Việt nam sơ đầu xuất – Hồng bàng vạn đại xương” và “Lập thạnh kỷ công nam thánh tổ, Phong thần tổ tích bắc thần tôn”, cùng một số bát hương sành, sứ cỡ lớn hoa văn cổ kính,…
Truyền thuyết về Lăng Kinh Dương Vương
Các nhà nghiên cứu cho rằng, lăng Kinh Dương Vương do người dân chọn địa thế đẹp, có tụ khí phong thủy, dựng lên như một biểu tượng, còn Kinh Dương Vương chỉ là một nhân vật mang tính truyền thuyết.
Kinh Dương Vương tên húy là Lộc Tục, là cháu ba đời của Viêm Đế họ Thần Nông. Từ khi sinh ra tư chất ông đã thông minh hơn người, vua cha rất muốn nhường ngôi cho. Song Lộc Tục lại là một người con hiếu thảo nên nhường ngôi cho anh là Đế Nghi.
Vua cha bèn chia đất nước làm hai, giao cho Đế Nghi làm vua phương Bắc, Lộc Tục làm vua phương Nam – hiệu là Kinh Dương Vương. Sau này Vua Kinh Dương Vương lấy con gái vua hồ Động Đình sinh ra Lạc Long Quân.
Lễ hội Kinh Dương Vương
Đến ngày 18/1 (âm lịch) hằng năm là người dân làng Á Lữ cùng với nhân dân xung quanh lại tổ chức lễ hội Kinh Dương Vương nhằm tưởng nhớ đến vị vua đầu tiên của nước Việt, Đại đế Lạc Long Quân và Hoàng hậu Âu Cơ.
Truyền thuyết về Lạc Long Quân và Âu Cơ
Tục truyền lại rằng, xưa kia Lạc Long Quân mang 50 người con trai về biển Nam. Gây dựng đất nước dạy cho các con cách trồng lúa nước, đóng bè chuối, tạo thành thuyền làm ăn sinh sống bằng nghề nông. Không may, sau này một số người con trai đi biển đánh cá đã không thể trở về.
Lạc Long Quân xót lòng bèn xuống biển tìm con và dặn lại rằng: “Nếu thấy cha đi lâu không về mà trên trần gian có điều gì khó khăn nguy hiểm thì ra bờ sông mà đọc thần chú rằng: Ô hô! Ô hô! Ô hô” (nghĩa là cha về cứu chúng con).
Do đó, trong ngày đầu tiên diễn ra lễ hội (ngày 14/1). Các bô lão trong làng chọn ra một người trai tráng, khoẻ mạnh, đi thuyền ra giữa dòng sông Đuống múc nước về dùng làm lễ tại đền thờ và lăng Kinh Dương Vương trong suốt những ngày diễn ra lễ hội. Hành động rước nước này có ý nghĩa như lời mời đức Thủy tổ về chứng kiến cuộc sống của con cháu nhân dân cả nước, phù hộ cho thiên hạ thái bình, ấm no.
| Khám phá: Kiến trúc quần thể di tích lịch sử Đền Đô
Những nét độc đáo trong lễ hội Kinh Dương Vương
Lễ hội Kinh Dương Vương được chia làm hai phần, gồm phần lễ và phần hội. Phần lễ bắt đầu từ ngày 14/1, trong ngày này, nhân dân thôn Á Lữ sẽ tổ chức lễ rước nước từ đền thờ xuống lăng mộ, lấy nước đoạn giữa sông về dùng trong suốt 6 ngày diễn ra lễ hội.
- Ngày 15/1, các làng xung quanh rước các vị thành hoàng làng về đền và lăng Kinh Dương Vương làm lễ bái yết vua thuỷ tổ.
- Ngày 16/1, dân làng tổ chức lễ rước kiệu vua thuỷ tổ Kinh Dương Vương, đại đế Lạc Long Quân và hoàng hậu Âu Cơ xuống lăng mộ làm lễ.
- Ngày 17/1, rước bài vị thành hoàng Tam công đại vương đình làng Đồng Đoài về bái yết vua thuỷ tổ Kinh Dương Vương.
- Ngày 18/1, tiến hành lễ rước vua thuỷ tổ Kinh Dương Vương, đại đế Lạc Long Quân và hoàng hậu Âu Cơ từ lăng về lại đền thờ. Cũng trong ngày này, các vị bô lão trong làng tiến hành lễ tế cầu nhân khang vật thịnh mưa thuận gió hòa, Quốc thái dân an.
- Đến tận ngày 19/1, thực hiện lễ Tống ruộc, rước trả nước về sông và kết thúc lễ hội.
Ngày diễn ra lễ hội chính là ngày 18/1, trong ngày này vật phẩm được dùng để dâng lên vua thủy tổ Kinh Dương Vương, Đại đế Lạc Long Quân và Hoàng hậu Âu Cơ là một con lợn đực và một con gà trống (được gọi là khiết sinh).
Ngoài ra, còn phải hội tụ đủ ngũ phẩm bao gồm: gạo, nước, lửa, hương và hoa.
Điều đặc biệt nữa là sự xuất hiện của ba mâm cá gỏi. Cá làm gỏi phải sạch sẽ, rửa bằng rượu và trộn nước lá thơm. Ba mâm cá mang ý nghĩa là vật phẩm của người con trai xuống biển đánh cá mang về dâng lên cha mẹ.
Hàng năm có hàng ngàn du khách về đây dâng hương tưởng niệm cũng như tham quan khu di tích đền thờ và lăng Kinh Dương Vương, đông nhất là trong 3 tháng xuân đầu năm.
| Tìm hiểu về “Hội Lim Bắc Ninh – Mảnh đất của những làn điệu Quan Họ”.
© Bản quyền hình ảnh: Trong bài viết có sử dụng hình ảnh được tổng hợp từ nhiều nguồn trên Internet (Google Image, Instagram, Facebook,…). Bản quyền những hình ảnh này thuộc về chính tác giả của bức ảnh. Xem chính sách bản quyền, TẠI ĐÂY!
